Dobra24- serwis informacyjny Urzędu Miejskiego w DobrejDobra24- serwis informacyjny Urzędu Miejskiego w Dobrej
pl. Wojska Polskiego 10
tel.: 63 279 90 11
e-mail: um@dobra24.pl

Sołectwo Potworów

Sołtys Anna Jasiak

Sołectwo składa się z wsi Potworów i przysiółków: Stawki Potworowskie i Dzieranów. Mieszka tutaj w sumie ponad 130 osób. Powierzchnia sołectwa to 359 ha. Nazwa wsi nie pochodzi bynajmniej od gnieżdżącego się tutaj przed wiekami potwora. Być może wiąże się z nazwiskiem jej właściciela, którym był w połowie XV wieku Jan Potworowski lub od zbitki słów ,,po dworze'' oznaczających osadę znajdującą się obok dworu - majątku.

Mieszkaniec tej miejscowości to – potworowianin.

Historia wsi

Pierwsza jak na razie odkryta wzmianka o Potworowie pochodzi z 1442 roku. Jej właścicielem był wówczas Jan Potworowski herbu dębino. Znacznie więcej przekazów na temat wsi znajdujemy w poznańskich XVI wiecznych księgach ziemskich i grodzkich. Wówczas wieś nazywano Potworowo. Wchodziła ona w skład majątku dobrskiego. W 1539 roku Mikołaj Niewiejski całe części w mieście Dobra i kilku wsiach w tym i Potworowie stanowiącym spadek po matce, przekazał bratu rodzonemu Stanisławowi. W 1563 roku połowę Dobrej i części wsi: Potworowo, Żeronice, Długa Wieś Dąbrowica, i pustkę Kołowa sprzedał za 8000 dukatów Wojciechowi Marszewskiemu. Jego syn Hieronim Marszewski zastawił w 1582 roku swoje części w Potworowie za 700 dukatów u Agnieszki Lubsińskiej. Dług uregulował dwa lata później. W 1584 roku, czyli niedługo przed swoją śmiercią, która nastąpiła przed 1589 rokiem, swoje udziały w Potworowie oraz Dobrej, Żeronicach, Długiej Wsi, Dąbrowicy, Kozubowie, Kołowej, Sarbicach i Posoce sprzedał za 15.000 dukatów Stanisławowi Radzewskiemu.

Do dużych jak na owe czasy transakcji z udziałem Potworowa doszło najpierw w 1624 roku, a następnie w 1639. Za tymi transakcjami stał Łukasz Mączyński herbu świnka, który najpierw za 75.000 dukatów, kupił od Melchiora i Piotra Radziszewskich Potworów, wraz z Dobrą, Zamysłowem, Żeronicami i Kołową. Następnie za 90 tys. dukatów zbył ten majątek Marcinowi i Janowi Walewskim - kasztelanicom sieradzkim

Według Liber Beneficiorum Łaskiego, łany kmiecie dawały dziesięcinę na stół arcybiskupi. Dobrski pleban dostawał tylko 1,5 korca owsa i żyta z łanu. Folwark dawał dziesięcinę plebanowi. Według regestru poborów powiatu sieradzkiego, wieś miała w 1553 roku trzy łany (ok. 54 ha).

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego informuje, że w 1884 roku wieś Potworów miała 211 mórg ziemi, czyli 126 ha. Należała do gminy Kowale Pańskie w powiecie tureckim i parafii Dobra. Wymienia się wtedy również Potworówek z siedmioma domami i 63 morgami ziemi. Chodzi tutaj zapewne o Stawki Potworowskie.

Przed II wojną światową mieszkało w Potworowie około 280 osób. W latach 50-tych minionego wieku wybudowano tutaj Szkołę Podstawową.. Z braku uczniów została zamknięta. W 1973 roku, Potworów włączony został do miejsko-wiejskiej gminy Dobra.

Po II wojnie światowej we wsi wybudowano budynek szkoły podstawowej. Dzisiaj szkoła już od wielu lat nie funkcjonuje, pozostał jedynie budynek, wyróżniający się architekturą na tle pozostałych budynków. W granicach Potworowa znajdują się przysiółki Stawki Potworowskie i Dzieranów. Przed wielu laty wyodrębniano też Janów i Potowrówek.

Dzisiejszy obraz wsi

Potworów jest nadal typowo rolniczym sołectwem.

We wsi funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, której członkami są mieszkańcy Potworowa i sąsiedniego Marcinowa, wsi z terenu gminy Kawęczyn. Marcinów, wcześniej Orzepów był przed wiekami również własnością Potworowskich, zawsze należał do parafii Dobra. Zaszłości historyczne do dzisiaj pozwalają utrzymywać wspólne więzi pomimo podziałów administracyjnych. Okolica remizy OSP jest doskonałym punktem obserwacyjnym. Kierując wzrok na wschód można zobaczyć okazałą dolinę Teleszyny z zabudową miasta Dobra, a także przeciwległy skłon doliny z kompleksem leśnym na południu.

Przez Potworów przebiegają trasy szlaków rowerowych Kowalski Klucz, Pętla Kawęczyńska oraz PANORAMA – etap 5 Doliną rzeki Teleszyny.

 

źródło: Stanisław Stasiak, Miasto i Gmina Dobra, przewodnik turystyczny, 2014 r.

Galeria

Brak nazwy
Brak nazwy
Brak nazwy

Powyższa informacja pochodzi ze strony www.dobra24.pl
© Dobra24- serwis informacyjny Urzędu Miejskiego w Dobrej